Wenecja, jedno z najbardziej fascynujących miast świata, ma bogatą i tajemniczą historię, którą warto poznać. Powstała w V wieku, kiedy to jej mieszkańcy, uciekając przed najazdami barbarzyńców, osiedlili się na małych, trudno dostępnych wysepkach laguny w północno-wschodnich Włoszech. Z biegiem wieków, Wenecja stała się jednym z najważniejszych ośrodków handlowych i kulturalnych w Europie, a jej potęga trwała aż do XVIII wieku.

Jedną z najbardziej intrygujących cech Wenecji jest sposób, w jaki zostało zbudowane miasto. Wenecja leży na około 118 wyspach, a budowle powstały na drewnianych palach wbitych w błotnisty grunt laguny. Dzięki temu, pomimo słynnych fal przypływów, miasto wciąż stoi stabilnie, a jego infrastruktura, choć wiekowa, pozostaje imponująca. Lagunowe położenie sprawia, że Wenecja jest jednym z najbardziej unikalnych miast na świecie, które nie tylko fascynuje, ale i zmusza do zastanowienia się nad tajemnicą jej przetrwania.

Nazwę „Wenecja” wywodzi się od ludu Wenetów, który zamieszkiwał te tereny w starożytności, jednak miasto znane jest również jako „La Serenissima” – „Najjaśniejsza”. Określenie to odnosi się do wyjątkowej chwały Wenecji, która w średniowieczu była symbolem potęgi, dobrobytu oraz politycznej i kulturalnej stabilności. Jako niezależna republika, Wenecja była wówczas jednym z najważniejszych ośrodków morskich, handlowych i artystycznych w Europie.

Wenecja to miasto złożone z sześciu głównych dzielnic (sestiere): San Marco, Cannaregio, Castello, Dorsoduro, Santa Croce i San Polo. Każda z nich ma swój unikalny charakter i historię. Miasto jest również znane z ogromnej liczby kanałów – główne z nich to Canal Grande, który przecina Wenecję wzdłuż, łącząc wszystkie dzielnice.

Nie bez powodu Wenecja nazywana jest miastem potęgi. W średniowieczu i renesansie była niekwestionowaną potęgą morską, a jej flota handlowa i wojskowa kontrolowała szlaki handlowe między Wschodem a Zachodem. Miasto było także kluczowym centrum kultury, sztuki i nauki, przyciągając takich mistrzów jak Tizian, Tintoretto czy Veronese. Dzisiaj Wenecja nie tylko fascynuje turystów swoją niezwykłą architekturą, ale także zachwyca ich swoimi karnawałami, które są jednym z najbardziej barwnych wydarzeń na świecie.

Informacje podstawowe

• Obowiązującą walutą jest euro (€), tak jak w całych Włoszech, które są członkiem Unii Europejskiej.
• Wenecja znajduje się w strefie Schengen, więc obywatele UE mogą podróżować tam na podstawie dowodu osobistego lub paszportu, bez kontroli granicznych.
• Językiem urzędowym jest włoski, ale w turystycznych miejscach wiele osób mówi po angielsku, a także po francusku i niemiecku. Ciekawostką jest fakt, że w rejonie Wenecji Euganejskiej oraz na terenach zamieszkanych przez mniejszość włoską w Chorwacji i Słowenii wiele osób używa dialektu weneckiego, którym ogólnie posługuje się około 2 miliony ludzi.
• Obowiązuje ta sama strefa czasowa co w Polsce (GMT+1, latem GMT+2).
• Standardowe gniazdka to typy F i L, napięcie wynosi 230V – warto zabrać przejściówkę, jeśli korzysta się z polskich urządzeń.
• Powodzie (acqua alta): Jesienią i zimą miasto może być okresowo zalewane – warto sprawdzić prognozy i zabrać wodoodporne obuwie. Badania pokazują, że w wyniku zmian klimatycznych Wenecja tonie pięć razy szybciej, niż wcześniej sądzono. Wysoka woda jest spowodowana regularnym osiadaniem laguny weneckiej, różnicą ciśnień na krańcach Morza Adriatyckiego oraz silnymi północnymi wiatrami sirocco i bora, które napędzają wodę w stronę lądu i utrudniają jej odpływ.
• W wielu miejscach dostępne są darmowe hotspoty Wi-Fi, ale warto pobrać mapy offline na telefon.
• Rekomenduje się zwiedzanie Wenecji w chłodniejszych miesiącach, ponieważ w ciepłe dni zapach z kanałów może być mniej przyjemny. Miasto zdecydowanie musi jeszcze popracować nad kanalizacją. 😉
• Należy uważać na kieszonkowców – Wenecja, będąc drugim (po Rzymie) najczęściej odwiedzanym miastem we Włoszech, przyciąga nie tylko turystów, ale i złodziei.

Wenecja z rana

Podróż

Lot

Wenecja ma dwa lotniska:

• Lotnisko Marco Polo (VCE) – główne lotnisko, położone około 13 km od centrum. Loty z Polski trwają około 1,5-2 godziny. Dojazd do Wenecji jest możliwy autobusem ACTV nr 5, ATVO lub taksówką wodną Alilaguna.
• Lotnisko Treviso (TSF) – obsługuje głównie tanie linie lotnicze, położone około 40 km od Wenecji. Do centrum kursują autobusy ATVO i Barzi Bus Service (około 1 godzina jazdy).

Samochód

Do Wenecji można dojechać z Polski w 12-15 godzin, w zależności od miejsca startu. Trasa prowadzi przez Niemcy, Czechy i Austrię, zahaczając o miasta takie jak Monachium, Praga, Ostrawa czy Wiedeń – warto rozważyć postój w jednym z nich. Po samej Wenecji nie można poruszać się samochodem – to miasto bez ruchu kołowego, co dotyczy także rowerów. Można jednak dojechać do:

• Mestre – części lądowej Wenecji, gdzie znajdują się parkingi i połączenia komunikacyjne do centrum.
• Piazzale Roma – ostatnie miejsce dostępne dla samochodów, z wielopoziomowymi parkingami (koszt ok. 30-40 € za dobę).
• Tronchetto – duży parking (ok. 25-30 € za dobę), skąd można dojechać vaporetto (tramwajem wodnym) do centrum.

Transport publiczny

Do Wenecji można dojechać pociągiem – stacja Venezia Santa Lucia znajduje się bezpośrednio w mieście. Połączenia kolejowe oferują m.in. Trenitalia i Italo z wielu miast Włoch i Europy. Alternatywnie, z Polski kursują autobusy, np. FlixBus.

Zakwaterowanie

Wenecja oferuje szeroki wybór noclegów, ale ceny są wyższe niż w innych włoskich miastach. Można wybierać spośród:

• Hoteli w centrum – ceny zaczynają się od 100-150 € za noc w hotelu średniej klasy.
• Hosteli i pensjonatów – tańsza opcja, od 40-60 € za osobę w dormitorium.
• Apartamentów – Airbnb i inne platformy oferują noclegi od 80 € za noc, ale w ścisłym centrum ceny mogą być znacznie wyższe.
• Tanie noclegi w Mestre – ceny zaczynają się od 50-70 € za pokój dwuosobowy, a do Wenecji można dojechać autobusem lub pociągiem w około 10-15 minut.

Warto rezerwować noclegi z dużym wyprzedzeniem, szczególnie w sezonie turystycznym (wiosna, lato, karnawał).

Należy także uważać na numerację domów. 😊 Z powodu szybkiej rozbudowy Wenecji była ona jednym z pierwszych miejsc, gdzie wprowadzono numerację budynków. Robiono to według dzielnic, dlatego system jest dość zagmatwany – łatwo się zgubić, posługując się wyłącznie numerami. Dlatego często zamiast liczb podaje się punkty orientacyjne.

Komunikacja publiczna

W Wenecji głównym środkiem transportu jest vaporetto – tramwaj wodny obsługiwany przez ACTV (wenecka firma obsługująca komunikację miejską). Po mieście można też poruszać się pieszo lub gondolami (droższa opcja, bardziej turystyczna).

• Bilety na vaporetto, które wraz z autobusami stanowią część weneckiej komunikacji miejskiej to koszt: 75-minutowy – 9,50 €, 24-godzinny – 25 €, 48-godzinny – 35 €, 72-godzinny – 45 €, 7-dniowy – 65 €. Można je kupić online, w automatach lub kioskach. Obecnie kursuje około 20 linii w Wenecji i pomiędzy centrum a otaczającymi wyspami. Jeśli numer linii zawiera dwie liczby oddzielone kropką, np. 5.1, oznacza to kurs przyspieszony, zatrzymujący się tylko na wybranych przystankach.

Jeśli wynajęte mieszkanie znajduje się poza centrum, opłaca się nabyć bilety dobowe.

• Autobusy na lądzie (Mestre – Wenecja) – bilety kosztują ok. 1,50 €, dostępne w kioskach i automatach.

Dodatkowe opcje transportu:

• Traghetto –   tańsza alternatywa gondoli (około 2 € za przeprawę przez Canal Grande z jednego brzegu na drugi).
• Taksówki wodne – bardzo drogie, ceny zaczynają się od 70-80 € za kurs.

Ceny

Wenecja jest jednym z droższych miast we Włoszech, szczególnie w okresach bardziej turystycznych.

• Jedzenie:
  • Tani posiłek w restauracji – 15-25 €
  • Pizza lub makaron w średniej klasy restauracji – 12-18 €
  • Kawa espresso – 1,50-3 € (w turystycznych miejscach nawet 5 €)
  • Cappuccino – 3-6 €
  • Piwo 0,5 l – 5-8 €
  • Woda 1,5 l w sklepie – 1-2 €

💡 Warto unikać restauracji w pobliżu głównych atrakcji – ceny mogą być tam znacznie zawyżone. Lepiej szukać knajpek na uboczu lub w dzielnicach Cannaregio i Dorsoduro, gdzie można znaleźć autentyczne weneckie jedzenie w rozsądniejszych cenach.

Wenecja słynie z owoców morza, risotto nero (czarnego risotto z sepią) oraz cicchetti (weneckich przekąsek).

Warto wiedzieć!

Opłaty za wejście do miasta i opłata klimatyczna

• Opłata za wstęp do Wenecji: Od 2024 roku turyści jednodniowi muszą zapłacić 5 € za wejście do miasta (dotyczy osób przyjeżdżających między 8:30 a 16:00 w określonych dniach – warto sprawdzić przed przyjazdem, czy konieczny jest zakup biletu). Opłata nie dotyczy osób nocujących w Wenecji, mieszkańców oraz dzieci poniżej 14. roku życia.

• Opłata klimatyczna: Osoby nocujące w Wenecji muszą uiścić podatek turystyczny (tassa di soggiorno), który wynosi od 1 do 5 € za osobę za noc, w zależności od kategorii hotelu.

Karnawałowe maski są nieodłącznym elementem miasta

Atrakcje

Karnawał

„Być w Rzymie i papieża nie widzieć” – mówi stare przysłowie. (Piszę to w marcu 2025 roku i wiem, że obecnie trudno zobaczyć głowę Kościoła, ale powiedzenie pozostało i świetnie oddaje nasze podróżnicze motywacje. 😄) Nie można tak!

To właśnie karnawał sprawił, że przyjechaliśmy do Wenecji. Byliśmy w Alpach, około trzech godzin drogi samochodem od miasta, które rozsławiło tę barwną fetę, więc długo się nie zastanawialiśmy.

Początki karnawału sięgają XIII wieku, a może nawet wcześniej. Dziś trwa kilkanaście dni, a codziennie ulicami przechadzają się setki, a może i tysiące osób w niezwykłych strojach – od klasycznych, historycznych po całkowicie awangardowe. Wszyscy spotykają się na Placu św. Marka, który stanowi centrum wydarzeń.

Trudno spotkać kogoś, kto nie ma na sobie choćby maski – można je kupić na licznych straganach. Od wieków zapewniały anonimowość i pozwalały każdemu, niezależnie od statusu społecznego, uczestniczyć w zabawie.

W tym czasie odbywa się także wiele wydarzeń tj. występy artystyczne, wybór najpiękniejszej maski karnawału, konkurs Festa delle Marie czy parady i bale.

Miasto Casanovy, który był „patronem” tegorocznej fety, tętni życiem zwłaszcza wieczorami. To idealny moment, by poczuć prawdziwy klimat Wenecji.

Przykłady karnawałowych strojów

Spacery, spacery, spacery!

Każda z sześciu weneckich dzielnic (sestieri) skrywa wyjątkowe miejsca, których nie znajdzie się na mapie. Najlepszym sposobem na poznanie miasta jest zgubienie się w jego wąskich uliczkach – warto schować mapę do kieszeni i po prostu podążać za atmosferą miasta.

Nie trzeba się obawiać, że zajdzie się za daleko – każda ścieżka prędzej czy później doprowadzi do wody. 😉 A z brzegu łatwiej znaleźć punkt orientacyjny!

Obserwując miasto, można dostrzec, jak wygląda życie w Wenecji, gdzie głównym środkiem transportu są łodzie. Przewozi się nimi wszystko: od listów i paczek przez zaopatrzenie do sklepów czy restauracji po sprzęty na budowę.

Wielki Kanał (Canale Grande)

W Wenecji znajduje się ponad 150 kanałów, ale największym i najbardziej znanym jest Canale Grande. Powstał w XV wieku i ma kształt odwróconej litery „S”, przecinając całe centrum miasta. Łączy Piazzale Roma (przy dworcu kolejowym) z Canale di San Marco, obok Placu św. Marka.

Warto skorzystać z vaporetto (tramwaju wodnego), np. linii numer 2, która przepływa przez cały kanał w cenie biletu komunikacji miejskiej. Po drodze można podziwiać fasady majestatycznych pałaców, kościołów i innych zabytków.

ℹ️ Ciekawostka: Kiedyś główne wejścia do budynków znajdowały się od strony wody. To dlatego wiele pałaców ma najbardziej reprezentacyjne fasady skierowane właśnie na kanał.

Most Rialto (Ponte di Rialto)

Jeden z symboli Wenecji, znany na całym świecie – most Rialto. Jest jednym z najstarszych mostów nad Canale Grande. W Wenecji znajduje się ponad 400 mostów, ale to właśnie ten XVI-wieczny łączy dwa brzegi kanału w jego centralnej części.

Most Rialto to nie tylko punkt widokowy, ale także miejsce handlu – w jego środkowej części znajdują się kramy kupieckie, a przy jego balustradach można podziwiać wyśmienity widok na główny kanał miasta i jego brzegi.

Po północnej stronie mostu znajduje się jedna z najstarszych świątyń katolickich w Wenecji: San Giacomo di Rialto, obok którego jest targ spożywczy ze świeżymi produktami i owocami morza, a niedaleko sklepy rzemieślnicze oraz pracownie, w których powstają słynne weneckie maski.

ℹ️ Ciekawostka: Tuż obok mostu znajduje się dom towarowy Fondaco dei Tedeschi. Warto wejść na jego dach – panorama miasta jest dostępna za darmo!

Plac św. Marka (Piazza San Marco)

Nie będę wyjątkiem, jeśli powiem, że Wenecja kojarzy mi się przede wszystkim z Placem św. Marka i bazyliką. Te dwa miejsca są ze sobą nierozerwalnie związane.

Plac, położony w najstarszej części miasta, jest jego sercem. Początkowo był niewielkim skrawkiem terenu tuż przy bazylice, ale pod koniec XII wieku rozrósł się do obecnych rozmiarów. Na przestrzeni wieków był centrum wydarzeń państwowych i religijnych, a w przeszłości pełnił także funkcję handlową.

Oprócz bazyliki i dzwonnicy, plac otaczają arkady, pod którymi mieszczą się liczne kawiarnie i butiki. Znajdują się tu także dwie kolumny, na których wznoszą się. Na jednej z nich znajduje się symbol miasta – lew św. Marka a na drugiej kolejny patron miasta – św. Teodor. Miejscowi wierzą, że przechodzenie między kolumnami przynosi pecha – to właśnie tam w przeszłości odbywały się egzekucje.

Na placu znajduje się także najstarsza kawiarnia w Europie – legendarna Caffè Florian (założona w 1720 roku). To także jedno z najdroższych i najbardziej stylowych miejsc w Wenecji, gdzie bywał m.in. Casanova.

Zdecydowanie warto pojawić się tu przed godziną 9:00. Tak, Plac św. Marka może być niemal pusty! Wczesnym rankiem panuje tu zupełnie inna atmosfera niż wieczorem, gdy tłumy turystów wypełniają przestrzeń. Miałam wrażenie, że w ciągu kilkunastu godzin plac zamienił się w zupełnie inne miejsce. Dopiero wtedy mogłam zrozumieć, dlaczego Napoleon nazwał go „najpiękniejszym salonem Europy” (choć, moim zdaniem, to określenie jest nieco na wyrost 😉).

Bazylika św. Marka (Basilica di San Marco)

Bazylika św. Marka powstała w IX-X wieku jako miejsce pochówku relikwii św. Marka. Według legendy, gdy ewangelista podróżował do Rzymu, na weneckiej lagunie ukazał mu się anioł i wypowiedział słowa: Pax tibi, Marce evangelista meus („Pokój Tobie, Marku, mój ewangelisto”), co miało wskazywać miejsce spoczęcia szczątków świętego. Św. Marek stał się patronem niezależnej Wenecji, a skrzydlaty lew z otwartą księgą i wyrytym cytatem z anioła – symbolem Republiki Weneckiej.

Najważniejszą z 7 bazylik znajdujących się w Wenecji łączy w sobie różnorodne style, pokryta jest bogatymi zdobieniami moazikami. Jest symbolem potęgi i trwałości najdłużej trwającej republiki na świecie – Republiki Weneckiej.

W bazylice znajduje się złoty ołtarz Pala d’Oro, ozdobiony prawie 2000 klejnotów i kamieni szlachetnych.

Aby wejść do świątyni należy się stosownie ubrać oraz zostawić bagaż w miejscu zakwaterowania bądź w przechowalni. Bilety (w cenie 6 €) najlepiej nabyć wcześniej online. Można też stanąć w kolejce, jednak w okresie zwiększonego napływu turystów jest ona dość długa.

Dzwonnica św. Marka (Campanile di San Marco)

Najwyższy budynek w Wenecji liczy 98,6 m. Pierwsza dzwonnica powstała w X wieku i służyła nie tylko do bicia dzwonów, ale także jako latarnia morska dla statków. Niestety, słabe fundamenty, mocne, nadmorskie wiatry, częste zalania oraz uderzenia piorunów doprowadziły do jej zawalenia. Odbudowana wersja, wzniesiona 1000 lat później, stoi do dziś.

(Podobno) najpiękniejszy punkt widokowy w Wenecji podczas naszej wizyty był zamknięty, więc nie mogliśmy tego zweryfikować. Mamy więc powód, by wrócić do Wenecji. 😉 Bilety można kupić w Internecie za 12 €, bądź stanąć w (długiej) kolejce do kasy i zaoszczędzić 2 €. Bez obaw, na górę można wjechać windą (może dobrze, że trzeba było odbudować dzwonnice 😉).

Pałac Dożów (Palazzo Ducale)

Budynek z gotycka fasadą zaczęto budować w XI w. by ukończyć go XV w. Przez tysiąc lat był siedzibą dożów, najważniejszych urzędników, weneckich. Mieściła się w nim także miejska administracja, policja, sąd czy także więzienie i sala tortur.

Najbardziej znanym więźniem był Casanova, słynny XVIII-wieczny uwodziciel i awanturnik, który zasłynął brawurową ucieczką z weneckiego lochu.

Złociste korytarze i bogato zdobione sale pałacu są udostępnione dla zwiedzających. Wnętrze wypełniają piękne dzieła artystyczne, m.in. malarskie czy rzeźbiarskie.

Bilety normalne kosztują 30 € (bądź 25 €, jeśli zakupi się z co najmniej 30 dniowym wyprzedzeniem), a ulgowe 15 € (13 €).  

Most Westchnień (Ponte dei Sospiri)

Most łączący wschodnią ścianę Pałacu Dożów, gdzie znajdował się sąd, z budynkiem dawnego więzienia sławą dorównuje Ponte di Rialto.

Swoją nazwę zawdzięcza pisarzom, opisujących losy skazanych, którzy przechodząc nim, spoglądając przez okienko na miasto i wzdychając – żegnając się z wolnością i ukochanymi.

To także jedno z najbardziej romantycznych miejsc w Wenecji. Według legendy pocałunek pod mostem o zachodzie słońca gwarantuje miłość na całe życie.

Most Westchnień oraz więzienne cele można zwiedzać w ramach wizyty w Pałacu Dożów.

Bazylika świętych Jana i Pawła (Basilica dei Santi Giovanni e Paolo)

To druga najważniejsza świątynia Republiki Weneckiej, w której pochowano aż 25 dożów. Jest jednym z najlepszych przykładów weneckiego gotyku z XIV wieku.

Tuż obok znajduje się Scuola Grande di San Marco, imponująco zdobiony budynek, w którym obecnie mieści się niewielkie muzeum oraz szpital.

Spacer weneckim nabrzeżem – Riva degli Schiavoni (Nabrzeże Słowiańskie)

Ciągnące się od Pałacu Dożów do Arsenału nadwodna promenada swoją nazwę zawdzięcza cumującym tutaj w okresie Republiki Weneckiej kupcom z Dalmacji, zwani „Schiavoni” (Słowianie).

Znajduje się tam wiele budynków o dużym znaczeniu historycznym oraz architektonicznym – liczne pałace i kościoły, a niedaleko Palazzo Ducale zlokalizowana jest jedna z głównych przystani gondoli. 

To idealne miejsce na romantyczny spacer lub po prostu chwilę odpoczynku nad wodą.

Arsenał i Muzeum Morskie – przemysłowe centrum Republiki Weneckiej

Dawniej serce potęgi morskiej Wenecji – to tutaj budowano statki handlowe i okręty wojenne, a później także broń, amunicję i armaty.

Dostępna dla turystów jest jedynie część kompleksu – Arsenał Północny.

Ogrody: Giardini della Biennale

„Pływające ogrody” powstały z polecenie Napoleona.

Co dwa lata odbywa się tu Biennale Weneckie, a w 29 pawilonach narodowych prezentowane są dzieła sztuki z różnych krajów.

Poza wydarzeniami artystycznymi to spokojne miejsce na spacer i odpoczynek od tłumów.

Bazylika di Santa Maria della Salute

Kolejny ważny punkt na mapie Wenecji. Został zbudowany w XVII wieku jako wotum dziękczynne za ocalenie miasta od epidemii dżumy. Barokową fasadę świątyni zdobią liczne rzeźby, a znajdujące się przed nim schody prowadzą prosto do wody. Kościół  ma ośmioboczny kształt. Została zaprojektowana tak by z każdej strony jej korpus wyglądał inaczej. Wnętrze jest jasne, a w centralnym punkcie znajduje się ołtarz oraz obrazy Tycjana i Tintoretta

Gondole

Kto nie kojarzy Wenecji z gondolami? Śmiem twierdzić, że niewiele jest takich osób.

Dawniej gondole były codziennym środkiem transportu, dziś to ikoniczna atrakcja turystyczna.

Gondole mają średnio 11 metrów długości, 1,5 metra szerokości i 350-400 kg wagi, a prowadzona są przez gondoliera, który powinien być rodowity Wenecjaninem.

Około 30 min rejs gondolą to koszt 90 € za maksymalnie 5 osób. Jego trasa nie jest stała, zależy od miejsca, w którym wsiądziesz.

Wyszło mi całkiem długie podsumowanie, a przecież opisałam tylko to, co udało nam się zobaczyć w ciągu jednego dnia w mieście karnawału! Wenecja skrywa jednak o wiele więcej tajemnic – w końcu to miasto o długiej i bogatej historii, rozciągające się na 118 wyspach.

Jeśli zależy nam jedynie na poczuciu klimatu miasta i zobaczeniu jego najważniejszych punktów, jeden dzień może wystarczyć. Ale jeśli chcemy lepiej poznać Wenecję, zagłębić się w jej historię, zwiedzić dokładnie świątynie, muzea czy pałace, warto przeznaczyć co najmniej 4-5 dni.

Jednak, jak w wielu magicznych miejscach na świecie, najlepszy sposób na odkrywanie Wenecji to… zgubić się w jej uliczkach i dać się ponieść atmosferze. Bo kto wie? Może właśnie wtedy znajdziemy swoje ulubione miejsce i zakochamy się w tym mieście na zawsze. ❤️