Lizbona, stolica Portugalii, to jedno z najpiękniejszych miast Europy, znane ze swojego niezwykłego klimatu i bogatej historii. Położona na siedmiu wzgórzach nad rzeką Tag, przyciąga turystów malowniczymi krajobrazami, wąskimi brukowanymi uliczkami, zabytkowymi tramwajami oraz imponującymi zabytkami, takimi jak Klasztor Hieronimitów, Wieża Belem i Zamek św. Jerzego. Lizbona to także miasto kultury, gdzie tradycyjna muzyka fado przeplata się z nowoczesnym życiem nocnym w dzielnicach Bairro Alto i Alfama. Dzięki swojemu unikalnemu charakterowi, bogatej ofercie kulturalnej i przyjaznej atmosferze, Lizbona jest miejscem, które warto odwiedzić o każdej porze roku.

Informacje praktyczne

• By zwiedzić Portugalię wystarczy dowód osobisty bądź paszport
• Obowiązującą waluta jest euro i w miastach oraz miejscach turystycznych można płacić kartą.
• Językiem urzędowym jest portugalski, ale dużo osób mówi także po angielsku i przynajmniej w podstawnym stopniu (zdarzają się podobieństwa) po hiszpańsku.
• Jest tam godzina wcześniej niż w Polsce.
• Średnia dobowa temperatura waha się pomiędzy 11,6 a 23,5 stopni Celsiusa. M.in. dzięki bryzie znad oceanu nawet w lipcu czy sierpniu średnia temperatura powietrza nie przekracza 35 stopni.
• Odpady występują przede wszystkim w miesiącach jesienno-zimowych tj. od października do lutego i pojawiają się średnio przez połowę dni tego okresu.
• Optymalne do odwiedzin będą maj, czerwiec i wrzesień.
• Zdecydowanie rekomenduję by na zwiedzanie Lizbony poświęcić cały tydzień, jednak by zobaczyć najważniejsze atrakcje wystarczy 3-4 dni.
• Dodatkowe dni można przeznaczyć na wizyty m.in. w Sintrze i przylądku Cabo da Roca, Cascais czy innych pobliskich plażach.

Podróż

Lot

Lotnisko w Lizbonie znajduje się 7 km od centrum. Dolatują tam samoloty m.in. z Krakowa i Berlina, a podróż z nich trwa odpowiednio: około 4 h i 3,5 h. Jest ono dobrze skomunikowane z innymi częściami miasta.

Samochód

Najważniejsza rzecz! Ustawiając GPS nie pomylcie stolicy Portugali z Lizboną znajdującą się niedaleko Wronek, 50 km od Poznania 😀

Do Lizbony, o której jest ten artykuł, z Poznania jest aż 3019 km, czyli 60 razy dalej. Bezpośrednia podróż, optymalną trasą, w przypadku dobrych warunków na drodze, zajmie co najmniej 30 godzin i może prowadzić przez Niemcy, Belgię, Francję, Hiszpanię i wszerz Portugalii.

Transport publiczny

Istnieje możliwość dojazdu do Lizbony autobusem firmy Flixbus z Warszawy. Taka przygoda potrwa ponad 2 doby i będzie się wiązać z jedną lub dwoma przesiadkami. Natomiast jej cena będzie się wahać od 800 zł do nawet 1500 zł.

Zakwaterowanie

Lizbona, jak na turystyczną stolice przystało, charakteryzuje się dobrze rozwiniętą, potrzebną infrastrukturą. Jest to jednak drogie miasto. Noclegi w centrum znajdziemy za 3700 zł za tydzień za 2 osoby (czyli około 300 zł za noc osoba), lecz trzeba się liczyć z wydatkiem przynajmniej 1000 zł większym. Za mało którą ofertę zapłacimy poniżej 100 Euro/noc/osoba. Oczywiście im dalej od serca miasta tym noclegi trochę tańsze, ale trzeba policzyć czy na pewno będzie się to opłacać, jeśli doliczymy koszty transportu.

Komunikacja miejska

Po stolicy Portugalii możemy się poruszać nie tylko na pieszo, jeśli pagórki nam nie straszne 😉, ale także autobusami, metrem, pociągami, promami oraz windami.

Bilety są dostępne na stacjach metra i kolei, przystankach promów, w automatach, kioskach oraz punktach obsługi z niebieskim napisem MOB na białym tle i żółtych budkach CARRIS. Można je także nabyć u kierowców autobusy, lecz będą one droższe. Wchodząc do metra można także płacić bezpośrednio przykładając do walidatora kartę lub innych narzędzi do płatności zbliżeniowych.

Polecaną opcją podczas pobytu w Lizbonie jest zakup za 0,50 Euro kartonikowej karty magnetycznej Navegante, ważnej przez rok, możliwej do nabycia na stacjach bądź w sklepikach. Kartę doładowuje się w zależności od potrzeb: Zapping – „teleportmonetka”, do której można dodać 3-40 Euro, pojedynczy bilet na metro, autobus, tramwaj bądź windę – 1,80 Euro (1,61 Euro w przypadku Zapping) czy bilety dobowe.

Aby autobus bądź tramwaj zatrzymał się należy pomachać stojąc na przystanku w kolejce do pierwszych drzwi pojazdu, bo tylko tymi wchodzi się lub nacisnąć przycisk „parar” by wysiąść.

Warto rozważyć także kartę Lisboa Card, która oprócz bezpłatnego korzystania z komunikacji miejskiej, umożliwia wejście bez kolejki do wielu muzeów i atrakcji turystycznych miasta oraz uzyskanie rabatów.

Ceny

Portugalia nie jest krajem dużo droższym od Polski, jednak trzeba liczyć się z tym, że w stolicy państwa zapłacimy za wiele rzeczy więcej niż w poza nią. Na przykład 3-daniowy obiad z napojem będzie kosztował około 25 Euro w turystycznej restauracji, 40-50 Euro w lepszej a 5-10 Euro zapłacimy w fast food’zie. Można też obniżyć koszty jedząc Parto de Dia (menu dnia) oferowane w porze lunchu.

Jeśli chodzi o różne artykuły spożywcze to cena bochenka chleba oscyluje w granicach 1-2 Euro, bułki 0,15 Euro, szynki 15-20 Euro/kg litr mleka 1 Euro, 12 jaj – 2,5 Euro, 1 kg jabłek czy pomidorów – 1,5 Euro, a butelka wody ok. 1 Euro, a napoju typu Cola – 2 Euro. Filiżanka kawy wyniesie 0,6-1 Euro, a 0,5 l lokalnego piwa 2,5 Euro. Natomiast za portugalski przysmak Pastéis de nata możemy zapłacić od 0,50 Euro do nawet 3-4 Euro

Najtańsze zakupy (ale także dobre jakościowo) zrobimy w sieciach Continente, Lidl bądź Pingo Doce (czyli polskiej Biedronce).

Atrakcje – mój Top 7

1. Spacer po dzielnicy Belém

Dzielnica Santa Maria de Belém, w skrócie Belém, znajduje się na zachód od centrum miasta. W latach, gdy Portugalia była jednym z imperiów morskich znajdował się tu główny port jej stolicy. To stąd wyruszył Vasco da Gama w podróż, podczas której odkrył morską drogę do Indii. Można do niej dotrzeć m.in. innymi tramwajem nr 15(E) jadącym przez Praca do Comercio, z którego spacer zajmie ponad 1,5 godziny.

• Klasztor Hieronimitów (Mosteiro dos Jerónimos)

Okazała budowla została zbudowana w XVI w. w ramach dziękczynienia za odkrycie wspomnianej wyżej trasy z polecenia króla Manuela I. Miejsce to było siedzibą zakonu, szpitalem dla ubogich, a obecnie we wnętrzu, wpisanego na listę UNESCO, zabytku znajduje się grób władcy oraz jego żony Marii Aragońskiej i miejsce ostatecznego spoczynku Vasco da Gamy oraz muzeum narodowe, a czasem staje się salą koncertową. Szczególną uwagę warto zwrócić na detale, które zdobią krużganki, a także piękną fasadę i bramę do kościoła Najświętszej Marii Panny. Wejście do kompleksu jest płatne, natomiast samą świątynie można zwiedzić bezpłatnie.

• Wieża Belem (Torre de Belém)

Jeden z najbardziej charakterystycznych zabytków miasta a nawet całego kraju, kolejny na liście UNESCO, został zbudowany w XVI wieku jako forteca brzegowa, ale przez wieki pełnił różne funkcje. Jest przykładem manuelińskiego stylu, łączącego elementy gotyckie, renesansowe i mauretańskie. Budowla składa się z nieregularnego bastionu oraz wieży i może być zwiedzana także od środka. W 5-cio piętrowej konstrukcji znajduje się Sala Gubernatora, Sala Królewska, Sala Audiencji oraz kaplica, a w całe wnętrze wypełnione jest eksponatami ukazujące wiele lat historii Portugalii. Natomiast ze szczytu rozpościera się piękny widok na rzekę Tag i okoliczne tereny.

Warto udać się przynajmniej pod wieżę by zobaczyć ją na żywo, a jeśli zostanie podjęta decyzja by wejść do środka, lepiej zaopatrzyć się w bilety z wyprzedzeniem.

• Pominik Odkrywców

Stojący obecnie w dzielnicy Belem betonowy pomnik o kształcie karaweli powstał w 1960 roku. Ma on 52 metry i przedstawia 33 postacie, którym przewodzi Henryk Żeglarz z modelem karaweli, a towarzyszą mu m.in. Vasco da Gama, Ferdynand Magellan, Afonso de Albuquerque, Bartolomeu Dias, Diogo Cão, Luís de Camões, Nuno Gonçalves. Stoi on na marmurowej mozaice przedstawiającej różę wiatrów z mapą świata ze wskazanymi miejscami oraz datami odkryć Portugalczyków o średnicy 50 m.

• Pasteis de Belem (Pastel de Nata)

Jak dla mnie, smak Lizbony. Ciasteczka, babeczki, paszteciki – każdy może nazwać je po swojemu, ale też każdy powinien ich spróbować. Zrobione są ze specjalnego ciasta wypełnionego masą z żółtek, mąki i mleka, posypane przed zjedzeniem cukrem pudrem oraz cynamonem. Wypiek narodził się w Klasztorze Hieronimitów, a w latach 30. XIX w. zaczęto produkować je w fabryce Antiga Casa dos Pasteis de Belem i tak jest do dziś. Jedynie w dzielnicy Belem tworzone są według sekretnego, oryginalnego przepisu, dlatego w innych miejscach Portugalii nazywamy je Pasteis de Nata.

2. Tramwaj nr 28 (Martim Moniz Square – Campo Ourique (Prazeres))

Żółty tramwaj to charakterystyczny element krajobrazu Lizbony. Najsławniejszy z nich podąża popularną linia 28. Jej trasa przebiega przez najważniejsze i najpiękniejsze obszary miasta, od Martim Moniz Square, przez dzielnice Alfama, Graca, Chiado, Baixa de Lisboa czy Bairro Alto, Estrele. Nie wychodząc z pojazdu można podziwiać Zamek św. Jerzego, Katedrę Se, Centrum, kolorowe wąskie, strome uliczki (w niektórych miejscach można zapukać w okna), znajdujących się przy torach, mieszkań i Bazylikę Estrela.

Drewniane wagoniki tramwaju nr 28 posiada 28 miejsc siedzących, a w godzinach szczytu przeżywa prawdziwe oblężenie. Dlatego najlepiej udać się na przejażdżkę poza godzinami szczytu i wsiąść na którymś z początkowych przystanków.

3. Barrio Alto

„Wysoka Dzielnica” to centralna część Lizbony, położona na jednym z siedmiu wzgórz. Zlokalizowane są w niej najlepsze bary, puby oraz kluby, które powodują, że ta senna, leniwa w dzień miejską przestrzeń zmienia się w głośną, rozrywkową i tętniącą życiem w nocy.

• Winda San Justa

Smukły, żelazny obiekt, umożliwiający przemieszczenie pomiędzy dolną i górną częścią centrum miasta. Należy do systemu komunikacji miejskiej, w związku z tym obowiązują na nią normalne bilety na transport publiczny. Na jej szczycie znajduje się płatny punkt widokowy. Wchodząc na niego od góry, z Convento do Carmo zapłacimy tylko za wstęp, natomiast jeśli zdecydujemy się na ułatwienie i wjedziemy tam windą do opłaty doliczymy jeszcze podróż do góry i na dół. W sezonie wakacyjnym kolejka do tej atrakcji sięga nawet kilku tysięcy metrów.

• Łuk triumfalny (Arco da Rua Augusta)

Zbudowany w 1873 roku by upamiętnić odkrycia portugalskich podróżników oraz odbudowę miasta po strasznym trzęsieniu ziemi 01.11.1755 roku. Jest bramą do centralnej części miasta.

• Plac Terreiro do Paço (Praça do Comércio)

Jeden z największych i najbardziej imponujących placów w Europie, znajdujący się nad brzegiem Tagu, otoczony XVIII-wiecznymi arkadami, majestatycznymi budynkami z żółtymi fasadami, pełni obecnie rolę centrum kulturalnego i handlowego miasta. W jego centrum znajduje się pomnik Józefa I będący miejscem spotkań zarówno mieszkańców, jak i turystów. Kiedyś znajdował się tutaj Pałac Królewski Paços da Ribeira zniszczony podczas wielkiego trzęsienia ziemi 1755 roku, obecnie reprezentowany przez dwie wierze zamykające plac.

• Time Out Market (Mercado da Ribeira)

Hala targowa z food-courtem, niedaleko brzegu rzeki i Różowej Ulicy.  Jet to idealne miejsce do spróbowania portugalskiej kuchnii oraz poczuć klimat miasta, licznie odwiedzane przez turystów i lizbończyków.

4. Muzeum Azulejos i płytki azulejos w Lizbonie

Jednym, kolejnym z elementów charakterystycznych dla Portugalii są płytki azulejos. Znajdują się na elewacjach budynków, ozdobnych panelach, we wnętrzach kościołów i w sklepach z pamiątkami. Podczas podróży po Lizbonie towarzyszą nam prawie na każdym kroku. Muzeum poświęconym tym ozdobom jest jedynym wskazanym w moim TOP7 i miejscem naprawdę ciekawym i wartym odwiedzenia. Powstało w 1965 roku i znajduje się w Klasztorze Madre Deus. Zawiera największą kolekcję płytek azulejos w Portugalii, przedstawiając ich rozwój od XV wieku do chwili obecnej.

5. Figura Chrystusa Króla – niesamowity widok na most 25 kwietnia oraz całe miasto

Będąc w Lizbonie nie sposób nie zauważyć tam elementów kojarzących się z San Francisco i Rio de Janerio. O podobieństwie do pierwszego z nich świadczy czerwony Most 25 Kwietnia, natomiast do drugiego – 25-metrowy pomnik Cristo Rei, we wnętrzu którego znajdują się relikwie św. Faustyny Kowalskiej. Znajduje się on po drugiej stronie rzeki, właściwie już w mieście Almeda, a mimo to stanowi charakterystyczny punkt stolicy Portugalii. Panorama Lizbony spod figury (wcale nie trzeba płacić za wejście na jej szczyt) zachwycił mnie i moich znajomych tak bardzo, że wracaliśmy tam kilka razy. Zdecydowanie polecam udać się na drugi brzeg Tagu chociaż raz, najlepiej o wschodzie bądź zachodzie słońca. Mimo dalszej podroży, nie będzie to stracony czas.

6. Zachód słońca na punkcie widokowym Miradouro da Senhora do Monte

Coś mówiło nam, że naprawdę warto przyjść na punkt widokowy Miradouro da Senhora do Monte przed schyłkiem dnia. Podczas dwóch pierwszych prób trochę się spóźniliśmy, ale jak to mówią „do trzech razy sztuka”. W końcu udało się dotrzeć na czas i zgodnie stwierdziliśmy, że przeczucie nas nie zawiodło. Widok na zamek św. Jerzego, położony na przeciwległym wzgórzu oraz most Most 25 Kwietnia i rzekę Tag otulone promieniami zachodzącego słońca zapiera dech w piersiach. Ponad to, dodatkowo klimat tego miejsca tworzą osoby, które przychodzą tam z gitarami.

Inne punkty widokowe w mieście to m.in.:

• Miradoro da Graca – położony przy kościele da Graca,  
• Miradoro de Santa Luzia – znajdujący się niżej niż wskazane wcześniej miejsca, w związku z tym głównie widać mozaiki dachów oraz wież w tle których znajduje się rzeka Tag,
• Miradoro Portas do Sol – jedyny z wymienionych, w którego tle nie widać przede wszystkim wód Tag, a m.in. Kościół i Klasztor Świętego Wincentego z Saragossy.

7. Koncert fado w Alfama

Alfama to najstarsza dzielnica stolicy Portugalii. Pełno tam wąskich, krętych uliczek oraz tradycyjnych domów. Warto zgubić się w tej części miasta w dzień by poczuć niesamowity klimat tego obszaru, spróbować lokalnych wyrobów w kawiarniach czy sklepikach oraz podziwiać piękne placyki i wspaniałą panoramę z punktów widokowych wymienionych wyżej.

Wyjątkową atmosferę Lizbony szczególnie odczujemy udając się do Alfamy wieczorem, gdy jej ulice ożywiają, a w Casa de Fado, przy lampce lokalnego wina, można posłuchać tej wyjątkowej, przejmującej muzyki. Gatunek ten powstał w XIX wieku w biednych portowych dzielnicach stolicy Portugalii – Alfamie i Mourarii, po czym rozprzestrzeniła się na cały kraj. Tradycyjnie, fadaliście, wokaliście, towarzyszy dwóch muzyków: jeden z gitarą klasyczną, drugi z 12-strunową gitarą portugalską. Motywem pieśni jest saudade –nieprzetłumaczalny na żaden inny język wyraz, oznaczający stan ducha charakteryzujący się tęsknotą, melancholią oraz nostalgią nad przemijaniem. Według wielu fado to muzyka portugalskiej duszy, sprawiająca, że płaczą nawet gitary.

Powyżej przedstawiłam swoją subiektywną najlepszą 7 aktywności w stolicy Portugalii, jednak, gdybym pozwoliła sobie na wydłużenie tej listy to znalazłyby się na niej również:

• Katedra Sé de Lisboa, kościół św. Antoniego, zamek św. Jerzego i Panteon zlokalizowanie w dzielnicy Alfama
• Bazylika Estrela będąca obecnie także klasztorem Karmelitów oraz Pomnikiem Narodowym
• Klasztor Karmelitów – obecnie Muzeum Archeologiczne Carmo
• Oceanarium – jedno z największych w Europie
• Fabryka LX – alternatywna Lizbona
• Feira da Ladra – „Targ Złodziei”
• Spacer wzdłuż wybrzeża z widokiem na most Vasco da Gamy
• Rejs po rzece Tag – miasto z innej perspektywy